Ngày 30/10/2025, Nghệ sĩ Ưu tú Kiều Hưng đã qua đời tại Bệnh viện Vivantes Friedrichshain – Berlin, CHLB Đức, hưởng thọ 88 tuổi.
Sự ra đi của giọng ca huyền thoại, gắn liền với những ca khúc bất hủ khiến nhiều đồng nghiệp và khán giả tiếc nuối. Nhà phê bình âm nhạc Nguyễn Quang Long nhận định, Nghệ sĩ Ưu tú Kiều Hưng là hình mẫu người nghệ sĩ vừa có học thuật, vừa có hồn dân tộc. “Ông biết kết hợp kỹ thuật thanh nhạc phương Tây với cảm xúc Việt Nam, hát bằng cả tâm hồn, bằng tình yêu đất nước và con người. Mỗi ca khúc qua giọng ông đều đầy khí thế, hào sảng mà vẫn đằm thắm, sâu lắng. Dù sau này sống xa quê hương nhưng tiếng hát ấy vẫn chan chứa nỗi nhớ và tình yêu hướng về Tổ quốc”.
Tên tuổi của Nghệ sĩ Ưu tú Kiều Hưng gắn liền với nhiều ca khúc như Tiếng đàn bầu, Bài ca trên núi, Tình ca, Chiếc khăn piêu, Hát về cây lúa hôm nay, Người đi xây hồ Kẻ Gỗ, Tình em biển cả…
Những ca khúc bất hủ gắn liền với tiếng hát của Nghệ sĩ Ưu tú Kiều Hưng
Tình ca (Hoàng Việt)
Ca khúc “Tình ca” được nhạc sĩ Hoàng Việt viết vào năm 1957 khi ông đang sống ở Miền Bắc, thể hiện nỗi người vợ trẻ và mảnh đất miền Nam. Những lời ca ông viết khi đó đã chạm tới trái tim hàng triệu người Việt: “Khi hát lên tiếng ca gửi về người yêu quê ta. Ta át tiếng gió mưa thét gào cuộn dâng phong ba. Em ơi nghe chăng lời trái tim vọng ra, rung trong không gian mặt biển sôi ầm vang”.
Dù được nhiều nghệ sĩ khác nhau thể hiện, Nghệ sĩ Ưu tú Kiều Hưng được coi là người thành công nhất tác phẩm này, biến ca khúc trở thành “bản tình ca hay nhất của nền âm nhạc cách mạng”.
Bài ca trên núi ( nhạc Nguyễn Văn Thương, lời Tô Hoài)
Ca khúc Bài ca trên núi do nhạc sĩ Nguyễn Văn Thương sáng tác, nhà văn Tô Hoài viết lời ra đời năm 1961. Tác phẩm là bài hát chính trong bộ phim “Vợ chồng A Phủ” của hai đạo diễn Mai Lộc và Hoàng Thái. Với giai điệu mộc mạc mà thấm đẫm tình người miền núi, ca khúc ấy không chỉ gợi lại khung cảnh hùng vĩ của Tây Bắc mà còn lay động người nghe bởi niềm tin, khát vọng và vẻ đẹp tâm hồn của con người nơi đại ngàn.
Là người thể hiện ca khúc này đầu tiên, Nghệ sĩ Ưu tú Kiều Hưng nhanh chóng thổi hồn vào tác phẩm, khiến ca khúc có đời sống riêng biệt, thoát ra khỏi một tác phẩm điện ảnh.
Hát về cây lúa hôm nay (Hoàng Vân)
Nhạc sĩ Hoàng Vân sáng tác Hát về cây lúa hôm nay năm 1978, trong không khí hân hoan của một đất nước vừa bước vào thời kỳ kiến thiết sau chiến tranh. Ca khúc khắc họa những hình ảnh thân thương, rộn ràng nơi miền quê Việt Nam: đồng lúa chín vàng trong mùa gặt, những chàng trai điều khiển máy cày, các cô gái miệt mài trên máy kéo. Tất cả tạo nên bức tranh lao động đầy sức sống, ca ngợi tinh thần hăng say và vẻ đẹp của người nông dân trong công cuộc dựng xây Tổ quốc.
Không chỉ gợi lên cảm xúc trong trẻo về quê hương, bài hát còn chan chứa niềm tin vào một tương lai tươi sáng, được gửi gắm qua thông điệp giản dị mà sâu sắc: “Đường lớn đã mở, đi tới tương lai. Ngày mai đang bắt đầu từ ngày hôm nay”.
Người đi xây hồ Kẻ Gỗ (Nguyễn Văn Tý)
Người đi xây hồ Kẻ Gỗ được sáng tác bởi nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý theo điệu Valse. Ca khúc ra đời năm 1976, được Nghệ sĩ Nhân dân Thu Hiền và Nghệ sĩ Ưu tú Kiều Hưng trình bày lần đầu tiên qua Đài Tiếng nói Việt Nam.
Ca khúc Người đi xây hồ Kẻ Gỗ mang đậm âm hưởng dân ca ví, giặm xứ Nghệ, với giai điệu mượt mà và ca từ da diết, gợi lên tình yêu quê hương sâu nặng cùng niềm tự hào về công cuộc xây dựng đất nước. Tác phẩm được viết theo hình thức song ca nam – nữ, tạo nên sự đối đáp duyên dáng, hài hòa và giàu cảm xúc.
Nhờ vẻ đẹp dân dã mà vẫn hùng tráng, bài hát nhanh chóng trở thành một trong những tác phẩm kinh điển của dòng nhạc cách mạng Việt Nam, được nhiều thế hệ nghệ sĩ song ca thể hiện và khán giả yêu mến suốt nhiều thập kỷ.