Xu hướng ăn chay hiện nay đang cho thấy nhu cầu tạo ra sự cân bằng, thân thiện với thiên nhiên và môi trường sống.
Vài năm trở lại đây, nhất là sau COVID-19, khi nhận thức về sức khỏe của cộng đồng được nâng cao, nhu cầu ăn chay cũng gia tăng. Ngày càng có nhiều người bổ sung thêm các bữa ăn chay trong thực đơn hàng tháng vì lợi ích sức khỏe, vì lựa chọn lối sống xanh đang dần trở thành xu hướng của thời đại hiện. Trên thế giới, có khoảng 20% dân số thực hiện chế độ ăn chay, riêng Việt nam thì con số này được ghi nhận là khoảng 10%. Chương trình Góc nhìn văn hóa số mới nhất đã cùng nhìn nhận những lý do khiến ăn chay trở thành xu hướng được nhiều người Việt lựa chọn.
Càng ngày chúng ta càng nhận thức rõ tầm quan trọng của sức khỏe tinh thần. Nghệ thuật trà đạo hay các loại hình nghệ thuật ẩm thực chính là để tôn vinh giá trị tinh thần thông qua mỗi đồ ăn, thức uống. Giữa cuộc sống hối hả bộn bề, ngày càng có nhiều người đến những nhà hàng chay, món ăn chay để tìm cho mình những giây phút bình yên, thư giãn chứ không phải chỉ để cho đầy đủ nhu cầu về dinh dưỡng.
Không chỉ người cao tuổi, ăn chay hiện đang trở thành xu hướng được giới trẻ quan tâm và yêu thích. Nhiều người tìm trẻ đến không gian yên tĩnh, thanh tịnh của các nhà hàng chay để có những phút giây thư giãn tĩnh lặng trong tâm hồn. Ăn chay là cách giữ lửa trong tâm hồn sáng tỏ và tâm trí tĩnh lặng. Điều này giúp nhiều người có thêm nguồn cảm hứng cho lối sống lành mạnh trong hành trình chăm sóc sức khỏe bản thân.
Sự chuyển động trong lối sống tiêu dùng đang khiến cho nguồn cung thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật ngày càng phát triển. Theo Euromonitor International, thị trường thực phẩm chay tại Việt Nam ước tính đạt khoảng 1 tỷ USD và dự kiến sẽ tăng trưởng 10 – 15% mỗi năm, còn ước tính thị trường thực phẩm dựa trên thực vật sẽ vượt quá 162 tỷ USD ở châu Âu vào 2030. Ăn chay không chỉ là một xu hướng nhất thời.
Theo các nghiên cứu khoa học, ăn chay có thể giúp tinh thần của con người trở nên thư giãn, giảm stress lo âu và căng thẳng, cũng như tăng khả năng tập trung và nâng cao tâm trạng tích cực. Tuy vậy, việc ăn chay sao cho đúng cách cũng là điều cần đặc biệt lưu tâm. Nghiên cứu cho thấy một chế độ ăn chay cân bằng có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, tiểu đường tuýp 2 và béo phì. Dù vậy để ăn chay đúng cách, việc đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng là yếu tố then chốt. Một sai lầm phổ biến khi ăn chay đó là ăn quá nhiều thực phẩm chế biến sẵn dẫn đến mất cân bằng dinh dưỡng. Việc ăn chay trước đây bắt nguồn từ Phật giáo, với cội rễ và lòng từ bi, niềm tin vào luật nhân quả nhưng hiện nay thì ăn chay đã vượt ra ngoài câu chuyện ẩm thực, cho thấy nhu cầu tạo ra sự cân bằng, thân thiện với thiên nhiên và môi trường sống.